SRIMAD BHAGAWAD GITA CHAPTER 8

રચન: વેદ વ્યાસ

અથ અષ્ટમો‌உધ્યાયઃ |

અર્જુન ઉવાચ |
કિં તદ્બ્રહ્મ કિમધ્યાત્મં કિં કર્મ પુરુષોત્તમ |
અધિભૂતં ચ કિં પ્રોક્તમધિદૈવં કિમુચ્યતે || 1 ||

અધિયજ્ઞઃ કથં કો‌உત્ર દેહે‌உસ્મિન્મધુસૂદન |
પ્રયાણકાલે ચ કથં જ્ઞેયો‌உસિ નિયતાત્મભિઃ || 2 ||

શ્રીભગવાનુવાચ |
અક્ષરં બ્રહ્મ પરમં સ્વભાવો‌உધ્યાત્મમુચ્યતે |
ભૂતભાવોદ્ભવકરો વિસર્ગઃ કર્મસંજ્ઞિતઃ || 3 ||

અધિભૂતં ક્ષરો ભાવઃ પુરુષશ્ચાધિદૈવતમ |
અધિયજ્ઞો‌உહમેવાત્ર દેહે દેહભૃતાં વર || 4 ||

અન્તકાલે ચ મામેવ સ્મરન્મુક્ત્વા કલેવરમ |
યઃ પ્રયાતિ સ મદ્ભાવં યાતિ નાસ્ત્યત્ર સંશયઃ || 5 ||

યં યં વાપિ સ્મરન્ભાવં ત્યજત્યન્તે કલેવરમ |
તં તમેવૈતિ કૌન્તેય સદા તદ્ભાવભાવિતઃ || 6 ||

તસ્માત્સર્વેષુ કાલેષુ મામનુસ્મર યુધ્ય ચ |
મય્યર્પિતમનોબુદ્ધિર્મામેવૈષ્યસ્યસંશયમ || 7 ||

અભ્યાસયોગયુક્તેન ચેતસા નાન્યગામિના |
પરમં પુરુષં દિવ્યં યાતિ પાર્થાનુચિન્તયન || 8 ||

કવિં પુરાણમનુશાસિતારમણોરણીયંસમનુસ્મરેદ્યઃ |
સર્વસ્ય ધાતારમચિન્ત્યરૂપમાદિત્યવર્ણં તમસઃ પરસ્તાત || 9 ||

પ્રયાણકાલે મનસાચલેન ભક્ત્યા યુક્તો યોગબલેન ચૈવ |
ભ્રુવોર્મધ્યે પ્રાણમાવેશ્ય સમ્યક્સ તં પરં પુરુષમુપૈતિ દિવ્યમ || 10 ||

યદક્ષરં વેદવિદો વદન્તિ વિશન્તિ યદ્યતયો વીતરાગાઃ |
યદિચ્છન્તો બ્રહ્મચર્યં ચરન્તિ તત્તે પદં સંગ્રહેણ પ્રવક્ષ્યે || 11 ||

સર્વદ્વારાણિ સંયમ્ય મનો હૃદિ નિરુધ્ય ચ |
મૂર્ધ્ન્યાધાયાત્મનઃ પ્રાણમાસ્થિતો યોગધારણામ || 12 ||

ઓમિત્યેકાક્ષરં બ્રહ્મ વ્યાહરન્મામનુસ્મરન |
યઃ પ્રયાતિ ત્યજન્દેહં સ યાતિ પરમાં ગતિમ || 13 ||

અનન્યચેતાઃ સતતં યો માં સ્મરતિ નિત્યશઃ |
તસ્યાહં સુલભઃ પાર્થ નિત્યયુક્તસ્ય યોગિનઃ || 14 ||

મામુપેત્ય પુનર્જન્મ દુઃખાલયમશાશ્વતમ |
નાપ્નુવન્તિ મહાત્માનઃ સંસિદ્ધિં પરમાં ગતાઃ || 15 ||

આબ્રહ્મભુવનાલ્લોકાઃ પુનરાવર્તિનો‌உર્જુન |
મામુપેત્ય તુ કૌન્તેય પુનર્જન્મ ન વિદ્યતે || 16 ||

સહસ્રયુગપર્યન્તમહર્યદ્બ્રહ્મણો વિદુઃ |
રાત્રિં યુગસહસ્રાન્તાં તે‌உહોરાત્રવિદો જનાઃ || 17 ||

અવ્યક્તાદ્વ્યક્તયઃ સર્વાઃ પ્રભવન્ત્યહરાગમે |
રાત્ર્યાગમે પ્રલીયન્તે તત્રૈવાવ્યક્તસંજ્ઞકે || 18 ||

ભૂતગ્રામઃ સ એવાયં ભૂત્વા ભૂત્વા પ્રલીયતે |
રાત્ર્યાગમે‌உવશઃ પાર્થ પ્રભવત્યહરાગમે || 19 ||

પરસ્તસ્માત્તુ ભાવો‌உન્યો‌உવ્યક્તો‌உવ્યક્તાત્સનાતનઃ |
યઃ સ સર્વેષુ ભૂતેષુ નશ્યત્સુ ન વિનશ્યતિ || 20 ||

અવ્યક્તો‌உક્ષર ઇત્યુક્તસ્તમાહુઃ પરમાં ગતિમ |
યં પ્રાપ્ય ન નિવર્તન્તે તદ્ધામ પરમં મમ || 21 ||

પુરુષઃ સ પરઃ પાર્થ ભક્ત્યા લભ્યસ્ત્વનન્યયા |
યસ્યાન્તઃસ્થાનિ ભૂતાનિ યેન સર્વમિદં તતમ || 22 ||

યત્ર કાલે ત્વનાવૃત્તિમાવૃત્તિં ચૈવ યોગિનઃ |
પ્રયાતા યાન્તિ તં કાલં વક્ષ્યામિ ભરતર્ષભ || 23 ||

અગ્નિર્જોતિરહઃ શુક્લઃ ષણ્માસા ઉત્તરાયણમ |
તત્ર પ્રયાતા ગચ્છન્તિ બ્રહ્મ બ્રહ્મવિદો જનાઃ || 24 ||

ધૂમો રાત્રિસ્તથા કૃષ્ણઃ ષણ્માસા દક્ષિણાયનમ |
તત્ર ચાન્દ્રમસં જ્યોતિર્યોગી પ્રાપ્ય નિવર્તતે || 25 ||

શુક્લકૃષ્ણે ગતી હ્યેતે જગતઃ શાશ્વતે મતે |
એકયા યાત્યનાવૃત્તિમન્યયાવર્તતે પુનઃ || 26 ||

નૈતે સૃતી પાર્થ જાનન્યોગી મુહ્યતિ કશ્ચન |
તસ્માત્સર્વેષુ કાલેષુ યોગયુક્તો ભવાર્જુન || 27 ||

વેદેષુ યજ્ઞેષુ તપઃસુ ચૈવ દાનેષુ યત્પુણ્યફલં પ્રદિષ્ટમ |
અત્યેતિ તત્સર્વમિદં વિદિત્વાયોગી પરં સ્થાનમુપૈતિ ચાદ્યમ || 28 ||

ઓં તત્સદિતિ શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતાસૂપનિષત્સુ બ્રહ્મવિદ્યાયાં યોગશાસ્ત્રે શ્રીકૃષ્ણાર્જુનસંવાદે

અક્ષરબ્રહ્મયોગો નામાષ્ટમો‌உધ્યાયઃ ||8 ||